Hashimoto, hipotroid, hipertroid, “Tiroid” hormonları ile ilgili durumlardır. Tiroid hormonlarının işlevi, metabolizmamız ile ilgili tüm işlemleri kontrol etmek ve düzgün şekilde çalışmasını sağlamaktır. Özellikle gebelik öncesi ve gebelikte bebeğin gelişimini etkilediği için tiroit hormonları büyük önem taşır. Bu noktada gebelikte tiroit tahlil sonucu değerlendirmesi önemlidir.
Gebelikteki Tiroid hormon değerlerinin normal değerleri, hamile olmayanlardan farklılık gösterir. Özellikle hamileliğin ilk döneminde (ilk üç ay) tiroid hormonları değerlendirilir ise sonuçlar daha da farklıdır. Bu dönemde gebeye yapılan tiroit tahlilini yanlış yorumlayarak, tiroid sorunu var sanmak ve tiroit ilacına başlanmak istenebilir. Birkaç ay sonra da yeniden tahlil yapılarak sonuçlar değerlendirildiğinde, tiroit hormonlarının normal düzeylere ilaç ile geldiği sanılabilir ve ilaç kesilir. Hatta bazen de ilaca devam edilir ve tiroit ilacının bebeğe etkisi olduğu sanılır. Halbuki gebeliğin ilk 14 haftasında plasentanın kendi gelişim sürecinde, oluşturduğu destek hormonları aynı zamanda tiroit hormonlarına benzer görev yapar ve anne tiroitini hafif uyarıcı etkisi vardır. Bu durum bir hastalık sanılabilir, oysa gebeliğe özgü ve öyle olması gereken bir durumdur. Yanlış olarak sorun var sanılarak tedavi edilmeye çalışılmamalıdır.
“Tiroid az çalışıyor ise gebeye verilen tiroid ilacı bebeğe geçmez.”
Tiroidin az çalışması durumunda iki önemli nokta vardır. Gebede Hashimoto hastalığı varsa bu durum karnındaki bebeğin tiroidinin tıpkı annede olduğu gibi çalışmasına engel olabilir. Durum, anne karnındaki bebeğin göbek kordonundan bakılan kan tahlili ile anlaşılır. Eğer gerekli olur ise anne karnındaki bebeğe ilaç başlanır.
Anne karnındaki bebekte tiroid az çalışıyor ise, bu yenidoğan bebekte hemen bakılması gereken bir durumdur. Çünkü anneye tiroid ilacı verilse de plasentayı geçmez ve dolayısı ile annenin aldığı tiroid ilacının karnındaki bebeğe bir etkisi yoktur.
“Tiroid baskılamak için verilen ilaç bebekte guatra sebep olabilir.”
Tiroidin fazla çalışması anne sağlığı açısından önemlidir. Gebenin fazla çalışan tiroidi için kullanılan ilacı dikkatli kullanmak gerekir. Çünkü bu ilaç plasentayı geçer ve tıpkı annenin tiroidinin çalışmasını baskıladığı gibi, anne karnındaki bebeğin tiroidinin çalışmasını da baskılar. Bu durum alınan doz ile de yakından ilgilidir. Hatta anne karnındaki bebekte guatr oluşmasına da yol açabilir.
Prof. Dr. Cihat Şen
Kadın Hastalıkları ve Doğum / Perinatoloji
