Çocuklarda kesik, sıyrık, böcek sokması, kene ısırması, arı sokması gibi aileleri endişelendiren yaralanmalar özellikle yaz aylarında çok görülür. Doğada geçirilen zamanın artması, oyun oynarken yaşanan küçük kazalar, doğal ortamlarda böcek, kene gibi canlıların çoğalması yaz aylarında bu gibi sağlık problemlerinin artmasında etkendir. Ebeveynler bebek ve çocuklar için azami özen gösterseler de çocuklarda kesik yaralanmaları ve böcek sokmaları yaşanabilir.
Önemli olan kesik, sıyrık, böcek sokması durumunda ne yapılması gerektiğinin bilinmesidir. Böylelikle ilk yardım kolaylaşacaktır. Çocuklarda kesik, sıyrık, böcek ısırması, kene ısırması durumunda ilk yardım yapacak kişilerin konu hakkında bilgili olması gerekir. Ailenin çocuğu iyi takip etmesi ve daha ciddi bir durumda sağlık kuruluşuna zamanında başvurması önem taşır.
Çocuklarda kesik, sıyrık, böcek sokması, kene ısırması durumunda ilk yardım
Kesik sıyrık durumunda ne yapılmalı?
Çocuklar emeklemeye ve yürümeye başladıktan sonra en fazla dikiş atılması gereken kesik durumları çene altı ve kafada oluşmaktadır. Genellikle evdeki sehpa, masa gibi eşyalara çarpma sonucu oluşur. Daha büyük çocuklarda ise sokakta oynarken veya spor yaparken yaralanmalara rastlanır. Kesik, sıyrık durumunda yapılması gerekenler ise şöyledir;
- Kesik olan bölgede kanama durana kadar kesilen yerin üzerine temiz bir pamuklu bez veya var ise gazlı bez bastırılmalıdır.
- Kanama durursa kesik derin değil ise suyla yıkanmalı ve üzeri bandaj ile kapatılmalıdır.
- Sıyrık şeklindeki yaralanmalarda yara su ve sabun ile yıkandıktan sonra antibiyotikli ve yağlı bir pomat sürülebilir.
- Yara gazlı bez ve bandaj ile kapatılmalıdır.
- Kesik derin veya kanama durmuyor ise dikiş atılması gerekebilir.
- Kesilen yer kafada ise çocuk hastaneye gidene dek dik, bacakta ise bacaklar yüksekte tutulmalıdır. Sağlık kuruluşana başvurulmalıdır.
Böcek ısırması durumunda ne yapılmalı?
Böcek ısırması yazın en sık rastlanılan durumlardandır. Böcek sokması sonrası ciltte kızarıklık, ağrı ve kaşıntı olabilir. Böcek sokmasından sonra ortaya çıkan durum kişiden kişiye ve böceğe göre değişiklik gösterir.
- Böceğin soktuğu yer su ve sabunla yıkanmalıdır.
- Buz uygulanması şişliği ve ağrıyı azaltabilir.
- Karıştı fazla ise üzerine antihistaminik bir jel, krem sürülebilir.
- Ancak çocukta nefes darlığı, bulantı, kusma, bayılma, deride döküntü, kabarcık, aşırı kaşıntı görülür ise acilen hastaneye başvurulmalıdır. Evde antihistaminik şurup var ise bebeğe veya çocuğa uygun dozda hemen verilmelidir.
- Kene ısırması durumunda kene çıkarılmaya çalışılmamalı derhal sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Arı Sokması
- Arı, zehirli bir keseye bağlı iğnesini bırakabilir. Zehirli kesesinin ucunu sıkıştırmadan bir kazıma hareketi ile olabildiğince çabuk çıkarmaya çalışılmalıdır.
- Bölgeyi temiz su ve sabun ile yıkanarak soğuk uygulanmalıdır.Cilt iyileşene kadar günde iki veya üç kez bunu uygulayın.
- Birkaç dakika boyunca bir bez veya soğuk ıslak bir beze sarılı bir buz paketi uygulayın.
- Acı için ağrı keseci verilebilir. (Hekimin önerdiği dozda)
- Arı sokması alerjisi olan çocuklarda anaflaktiksi’ye sebep olabilir. Dilde şişme, nefes darlığı vb belirtilere karşı duyarlı dikkatli olunmalıdır.
- Alerjiye karşı önlem olarak ve kaşıntı için reçetesiz bir ağızdan alınan antihistamin şurup verilebilir. (Bu konuda eczacı veya hekiminize danışın)
- Ağzın herhangi bir yerinde bir sokma hemen tıbbi müdahale gerekir. Çünkü bu durum hızla solunum yollarını tıkayabilecek şiddetli şişmeye neden olabilir.
Sokulan bölgede şişlik, kızarıklık ve ağrı 3 günden fazla sürüyorsa, bir enfeksiyon belirtisi olabilir. Tıbbi yardım alın.
Arı sokmasından sonra aşağıdaki belirtileri fark ederseniz hemen bir sağlık kurumuna başvurun ve 112’yi arayın :
- Hırıltılı solunum veya solunum problemi
- Boğaz veya göğüste sıkışma
- Dudakların, dilin veya yüzün şişmesi
- Baş dönmesi veya bayılma
- Mide bulantısı ya da kusma
Akrep Sokması
Akrep sokması tehlikeli olabilir. İlk yapılması gereken sokulan bölgeyi sabun ve suyla yıkamak olmalıdır. Soğuk bir kompres uygulayın ve çocuğunuzu derhal acil servise götürün.
Bir kişi bir akrep tarafından sokulursa, akıntının şekli, şişlik ve kızarıklık akrep türüne bağlı olarak değişebilmektedir. Vücudun diğer kısımlarını etkileyebilecek zehir sebebiyle daha şiddetli reaksiyonlar da meydana gelebilir.
Akrebin zararsız olduğunu söylemek zor olduğundan, tüm akrep sokmaları bir sağlık hizmeti sağlayıcısı tarafından tedavi edilmelidir. Isırmaya neden olan akrep türünü bilmek tedaviyi daha kolaylaştırabilir. Bu sebeple eğer akrep yakalanmış ise yanınızda götürmeniz veya bir telefon ile resmini çekmeniz iyi olabilir. Bu zehirli türleri tespit ederek ona yönelik tedavi uygulamada sağlık personeline yardımcı olacaktır.
Ailenizi böcek sokmalardan korumanın yolları
- Sıcak aylarda düzenli olarak evinizi (tüm halılar, mobilyalar ve evcil hayvanlar dahil) temizleyerek pire oluşumunu önleyin.
- Sıcak havalarda havuz veya gölet gibi sivrisineklerin ürediği bölgelerden uzak durarak sivrisineklerden kaçının. Sivrisineklerin en aktif olduğu gece saatlerinde içeride kalmaya çalışın. Çocuklar dışarı çıkarken böcek kovucu uygulayın.
- Keneden korunmak için çim ve ahşap alanlarda yapılan gezintiler sonrası çocukları kontrol edin ve içeri gelir gelmez duş aldırın. Kontrol edilmesi gereken en önemli yerler kulakların arkası, kafa derisi, boynun arkası, koltuk altları, kasık bölgesi ve dizlerin arkasıdır. Evcil hayvanlar da içeri girdiklerinde kontrol edilmelidir. Evcil hayvanlarınızı korumak için özel ürünler vardır. Veterinerinize danışın.
- Açık havada kamp, yürüyüş vb. yaparken sinek ve böcek kovucu kullanılabilir. Ancak bunların içeriklerine dikkat edilmelidir. Çocuklar için özel üretilmiş olanlar önerilen dozlarda kullanılmalıdır. Ürünün hangi yaşlar için uygun olduğu kontrol edilmeli ve gereğinden fazla kullanılmamalıdır. Fazla kullanmak ekstra koruma sağlamayacak aksine toksik madde alımını fazlalaştıracaktır.
- Çocuklarınız ormanlık alanlarda bulunduğunda, ince ama uzun kıyafetler giydirin. Mümkün oldukça deriyi örtülü tutun. Çimen üzerinde yürürken ayakkabı ve çorap giyin. Bahçe işleri yaparken eldiven kullanın. Arı ya da yaban arısı yuvalarını rahatsız etmeyin.
