İnositol kolin kullanımının dikkat üzerine etkileri sık konuşulan konulardan. Öncelikle bilimsel olanı hemen belirtmek gerekli: Son dönemde yapılan tıbbi araştırmalarda ADHD (DEHB- Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu) tanısı alan çocuklarda tedavi olarak kimyasalların, psikiyatrik ilaçların kullanımı yerine inositol kolin ve ginseng gibi besin takviyelerinin kullanımını öneren sonuç bulunmuyor.
Hamilelik döneminde annenin beslenme özelliklerinin çocukların anne karnından itibaren tüm vücut ve beyin gelişimini etkilediği görüşü çok sayıda araştırmada izleniyor. Hamilelikte çok yağlı ve şeker içeriği yüksek gıdalarla beslenen, kolin içeriği düşük besinleri tüketen annelerin çocuklarında daha sık DEHB görülmüş.
Kolin, vücutta yaygın bulunuyor ve tüm duygu ve davranış, dikkat, algı, bellek, denge sisteminden sorumlu olan santral sinir sisteminin de gelişmekteyken en çok ihtiyaç duyduğu “lipotrofik” maddelerden.
Araştırmalarda, hamilelikte kolin alımı düşük annelerin çocuklarında ileri yaşlarda dikkat özelliklerinin bozulmuş olduğu, ayrıca bu çocukların gelişimsel birçok sorun yaşadıkları izlenmiş. Buradan hareketle dikkat sorunu yaşayan ya da hiperaktif çocukların inositol kolin içeren gıda takviyeleri ile “iyileşecekleri” ya da “akıllanacakları” görüşü ortaya atılmış. Yapılan araştırmalarda bazı vakalarda inositol kolin alımının dikkati artırabildiği, belleği güçlendirdiği tanımlansa da, bilimsel olarak etkinliğine ait kanıt bulunmamakta.
Çocuğun sağlıklı beslenmesi fiziksel ve ruhsal gelişimi için gerekli bir ön koşuldur. Şeker içeriği yüksek, protein içeriği düşük, sanayi yağlarının yoğun alındığı bir beslenme alışkanlığı dikkat eksikliği, algı ve bellek sorunlarını artırır ancak tek başına DEHB nedeni olamaz.
DEHB’ da başka birçok nöropsikiyatrik bozukluklar ve beyin yapısal ve kanlanma anomalileri bulunmaktadır.
DEHB, inositol kolin ve/veya ginseng kullanımı ile tedavi olmaz. Ancak Alzheimer tanısı almış erişkinlerin diyetlerine inositol kolin ve ginseng eklendiğinde unutkanlıklarının azalarak günlük yaşantılarına uyumlarını sağlayan kimyasal içerikli ilaçların etkinliğinin artırabildiği görülmüştür, denenebilir.
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Dr. Emel Bellibaş
