Postpartum (Doğum sonrası depresyon) mu, annelik hüznü mü?

Postpartum depresyon veya “annelik hüznü”, doğum sonrası dönemde görülen bir ruhsal bozukluktur. Doğum yapan kadınların, yüzde 85’inde doğum sonrasında ruhsal dalgalanma gözlenebilir. Annelik hüznü denen bu durum beklenen bir ruhsal sıkıntı olup iki haftada genellikle kendiliğinden geçebilir. Bu belirtilerin iki haftadan daha uzun sürmesi halinde, özellikle doğumdan sonraki ilk üç ay içinde ortaya çıkan depresyon tablosu “postpartum depresyon” olarak adlandırılır.  

Bu durum, annenin bebek bakımı, ev işleri ve kendine zaman ayırma gibi yükümlülükleri yerine getirmeye çalışırken ortaya çıkan stres ve yorgunluktan kaynaklanabilir. Bununla birlikte, hormonal değişiklikler de bu durumun nedeni olabilir.

Bazı kadınlar, doğumdan sonraki iki hafta boyunca şiddetli doğum sonrası hüznü belirtileri yaşarlar. Bu belirtiler, hayatlarını ciddi şekilde etkileyebilir (Gonidakis ve ark. 2007). İlk iki hafta bebeklik hüznü yaşayan kadınların daha sonraki bir zamanda doğum sonrası depresyon tanısı alma olasılığı daha yüksektir (Reck ve ark 2009).

Postpartum (Doğum sonrası depresyon) belirtileri arasında şunlar bulunabilir:

• Kendine güvensizlik ve değersizlik hissi
• Motivasyon eksikliği ve ilgisizlik
• Uyku veya yeme düzeninde bozukluklar
• Sürekli ağlama
• Yapılan şeylerden keyif alamama
• Yorgunluk
• Bozulmuş konsantrasyon ve karar verme
• Uyku bozuklukları
• iştah bozuklukları veya kilo kaybı

Bunlar, Amerikan Psikiyatri Birliği (2013) tarafından tanınan dokuz depresyon belirtisidir. Depresyon teşhisi konabilmesi için neredeyse her gün en az 5 tanesini deneyimliyor olmanız gerektiğini söylemektedir. Ancak nihai teşhisi psikiyatrist muayeneden sonra koyar. Çünkü her gün 5 belirti göstermiyor olsanız da depresyonda olabilirsiniz.

Postpartum depresyon, tedavi edilmezse uzun süreli etkileri olabilir. Bunlar arasında annenin bebekle olan ilişkisi, evlilik ve diğer ilişkiler, çalışma hayatı ve kendine olan güveni etkilenebilir.

Uykusuzluk doğum sonrası depresyona neden olur mu?

Uykusuzluk doğum sonrası depresyona katkıda bulunan bir faktör gibi görünüyor. Örneğin, araştırmacılar ilgili 31 çalışmayı incelediklerinde, yetersiz uyuyan kadınların doğum sonrası depresyon belirtileri geliştirme olasılığının daha yüksek olduğuna dair kanıtlar buldular (Lawson ve diğerleri 2015). 

Postpartum depresyon tedavisini ise psikiyatristler planlar. Bu tedavide antidepresanlar, psikoterapi veya her ikisi birlikte kullanılabilir. Ayrıca, destek grupları, yürüyüşler ve meditasyon gibi alternatif tedaviler de yardımcı olabilir.

Ebeveyn olmak zor bir süreçtir ve postpartum depresyon, normal bir şeydir. Ancak, bu durumun farkında olunması ve uygun tedavilerle müdahale edilmesi gerekebilir. Aile ve arkadaşların desteği ve anlayışı da bu süreçte çok önemlidir.