Çocuklarda görme problemi özellikle yeni okula başlayan çocukların yaklaşık %10’unu etkileyen bir durumdur. Çocuğun okumaya başladıktan sonra okuduğunu eliyle takip etmesi, kelime ya da satır atlaması, yazarken satırı düzgün takip edememesi gibi davranışların altında genellikle görme problemi vardır. Çocuklarda sıkça karşılaşılan bu tür alışkanlıklar takip edilmelidir. Bu sağlığının yanı sıra çocuğun okul başarısını da etkileyen bir durumdur. Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Emel Çolakoğlu, tedavide geç kalınmaması için çocuğun okula başladığında göz muayenesinden geçmesinde fayda olduğunu belirtiyor. Çocuklarda görme problemi olduğu anlamak için ise şu belirtilere dikkat etmek gerekiyor.
Çocuklarda görme problemi olup olmadığını anlamak için bu belirtilere dikkat!
Görme problemlerinin fark edilebilir olan 12 belirtisini şöyle;
- Uzaktaki yazılara bakarken gözlerini kısması,
- Başını eğmesi, görmek istediği noktaya çok yakından bakması,
- Okuma ve yazma sonucu baş ağrısı yaşaması,
- Okurken kelime ya da satır atlaması,
- Cümleleri eliyle takip etmesi,
- Yazarken satırı düzgün takip edememesi,
- Bir gözünü daha öne alarak kitaba bakması,
- Baş pozisyonu geliştirmesi,
- Okurken kelimelerin bulanıklaştığını veya kaydığını söylemesi,
- Televizyonu yakından seyretmesi,
- Gözlerinde sulanma olması,
- Güneşli havalarda tek ( hep aynı göz) gözünü kapaması, görme probleminin belirtileri arasında yer alıyor.
Şaşılık nedir?
Bir nesneye ya da noktaya bakarken her iki gözün birlikte bakması gerekir. Gözlerden biri istenen hedefe bakarken diğerinin başka bir noktaya bakmasına ise “şaşılık” denir. Çocukluk döneminde oluşan şaşılıklarda çocuk genellikle bir gözünü tercih ediyor ve hep o gözü kullanıyor. Bunun sonucunda diğer gözde tembellik oluşuyor. Her şaşılık, anne, baba veya yakınlarının fark edebileceği kadar ileri düzeyde olmayabiliyor. Hatta bazı şaşılıklar muayeneyle bile tespit edilemeyebiliyor ve ileri incelemelere başvuruluyor. Şaşılıkların bir kısmı uygun gözlük camıyla düzeltilebiliyor. Kapama tedavisiyle de kayan gözün daha iyi odaklaması sağlanabiliyor.
Yalancı şaşılık
Şaşılığı taklit eden durumlar “yalancı şaşılık” olarak adlandırılıyor. Örneğin göz kapaklarında oluşan bozukluklar ya da burun kökünün basık olması gibi durumlarda yalancı şaşılık gelişebiliyor. Gereksiz endişe ve tedaviden korunmak için yalancı kayma ile gerçek kaymanın ayırıcı tanısının dikkatle yapılması gerekiyor.
Göz tembelliği
Göz tembelliği; görme sinir tabakası üzerine düşen görüntünün bulanık olmasına yol açabilecek bir hastalık nedeniyle görme sinirinin tam olarak gelişmemesi sonucu ortaya çıkıyor. Tek gözde kırma kusuru, tek gözde kayma, bebeklikte uzun süren kapak problemleri (doğuştan görme eksenini örten kapak düşüklüğü, enfeksiyon veya travma kaynaklı kapak ödemi) göz tembelliğine yol açabiliyor. Genellikle tek bir gözde gelişiyor ve bu yüzden aileler veya yakınları tarafından kolaylıkla atlanıyor. Fark edildiğinde ise çoğunlukla tedavide çok geç kalınmış oluyor. Beynin görme algısı 8-9 yaş civarında gelişimini tamamlandığı için göz tembelliğinde erken tanı, tedaviden başarılı sonuç alınabilmesi için çok önemli. Aksi halde göz tembelliği kalıcı bir sorun haline dönüşebiliyor. Göz tembelliği varsa görme sinirinin daha iyi çalışması için uygun gözlükle beraber bir gözü kapama tedavisi uygulanıyor.
Kırma kusurları
Çocuklarda görme problemlerinden biri de kırma kusurları dır. Bu çoğunlukla genetik geçişli olmaktadır. Televizyonu yakından izlemek, bilgisayar kullanımı ve kitabı yakından okumak mevcut kırma kusurlarını ortaya çıkarabiliyor ve veya ilerletebiliyor. Kırma kusurları 3 şekilde görülüyor:
-Miyopi: Uzağı bulanık görmek.
-Hipermetropi: Yakını net görememek.
-Astigmatizma: Göz yuvarlağı çaplarının düzensiz olması sonucu uzak ve veya yakını gölgeli görmek.
Kırma kusurunda (miyopi-hipermetropi veya astigmatizma) gözlükle en iyi görme seviyesi sağlanıyor.
Çocuklar hangi sıklıkta göz muayenesi olmalı?
- Her bebek, risk faktörü olsun ya da olmasın, doğumdan sonraki ilk 6 ay içinde mutlaka göz muayenesinden geçmeli.
- İlk muayenesinde herhangi bir sorun tespit edilmeyen çocuk, yaklaşık 2.5-3 yaş civarında tekrar göz muayenesi olmalı.
-
En geç 3 yaşında muayene olduğunda bir problem tespit edilmemişse 6 – 7 yaşında tekrar değerlendirilmeli.
