Anne sütü ve emzirme konusunda anneler her zaman bilgilendirilmeli. Doğum sonrası yeni yaşamına adapte olmakta zorlanan anneler kimi zaman emzirme isteğinden uzaklaşabilir. Bu gibi durumlarda anneye yapıcı, olumlu telkinlerde bulunmak etkili olabilir. Anne sütü her annenin bebeği için özel bir besindir.
Yeni doğan bebeğin enfeksiyondan korunmasına yardım eder. Bir damla sütte yaklaşık 1 milyon makrofaj denen hücre bulunur ve mikropları etkisiz kılar. Anne sütünde ayrıca Immunglobulin A denen bebeklerin bağırsaklarını kaplayarak mikropların kana sızmasını ve alerjik reaksiyon gelişmesini engelleyen önemli maddeler vardır. İlk günlerde salgılanan kolostrum fazla miktarda IgA içerir.
Kolostrumda (ağız sütü) olgun sütten daha fazla lökosit ve enfeksiyondan koruyucu maddeler bulunur. Bu yönüyle hayatının ilk günlerinde bebeğe daha fazla koruma sağlar. Anne sütü, hem bebeğin hem de annenin, fiziksel ve ruhsal gelişimini etkiler.
Anne sütü ne şekilde saklanmalıdır?
Sağılmış olan süt özel süt saklama poşetleri veya kaplarında saklanır.
Anne sütü, oda sıcaklığında 3 saat, buzdolabında (2-8 derece) 3 gün, derin dondurucuda ise 3 ay (-18 derece) bekleyebilir.
Dondurulan süt poşetleri, oda sıcaklığında bekletilerek buzu çözülür. Çözülen süt, sıcak su dolu bir kabın içerisinde (ben-mari) bekletilerek ısıtılır.
- Süt pişirilmez ve kaynatılmaz!
- Sütün protein yapısının bozulmaması için buzluktan çıkarılıp çözüldükten sonra tekrar dondurulmaz.
Emzirme süresi ve sıklığı ne olmalıdır?
Süt üretimini artırmak için emzirme esnasında memedeki tüm sütü bitirmek gerekir. Bebeğin emme isteksizliği, memeyi tam olarak boşaltamaması süt artışını geciktirir. Emzirme sıklığı günde 8-12 kez olabilir. Bebek ilk haftalarda 3 saatten fazla uyumamalı ve istedikçe emzirilmelidir ki süt üretimi artsın. Emzirme İlk günlerde 30-40 dakika sürebilir ancak bebek ustalaştıkça bu süre 5 -10 dakikaya inebilir.
Süt kalitesi için anne özellikle hangi besinleri yemelidir?
Yöreye göre farklı besinlerden faydalanılmaktadır. Anadolu’da bulgur, boza, tahıllardan elde edilen içeceklerden faydalanılırken başka yörelerde suda bekletilmiş arpaya rezene ekleyerek yapılan içecekler, yulaf kullanılır. Bu yüzden de alkolsüz bira ya da malt içecekler kullananlar vardır. Bazı bitkiler, süt artırımında etkili olabilir. Ancak bitkiler ilaçlar gibi dozu ve yan etkileri bilinen maddeler değildir. Bu sebeple bitkilerin fazla miktarlarda yan etkileri ortaya çıkabilir. Anason, rezene, ısırgan otu, shatavari, deve dikeni gibi bitkiler fazla tüketildiğinde tehlikeli olabilir.
Sütüm yeterli mi?
Anne sütünün yeterli olup olmadığı ve bebeğin yeterli beslendiği en iyi kilosu ölçülerek anlaşılır. Emmesi, yutkunması, memenin dolu başlayıp emzirme sonunda boşalmış olması bebeğin süt aldığının göstergeleridir.
Karnı tok olan bebekler genellikle 1.5-2 saat uyur. Emdiği süt kadar da bezini ıslatır. Yeterli beslenen bebekler birinci ay sonunda yaklaşık 800 – 1000 gram almış olur. 3. Aydan sonra ayda 700-800 gram almaları beklenir.
Kaç yaşına kadar emzirmeli?
Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF ve Amerikan Pediatri Akademisi gibi kurumlar bebeklerin doğumdan itibaren ilk altı ay boyunca sadece anne sütü ile beslenmesini, 6 aydan sonra uygun ek gıdalar eşliğinde en az 1 yaşına kadar devam edilmesini önerir.
Eğer bebek ve anne istekliyse, emzirme 2 yaşına kadar da devam edebilir. Ancak en erken ne zaman kesebilirim sorusunun cevabı herhangi bir tıbbi gereklilik yok ise 1 yaştır.
