Ana SayfaÇocukÇocuk SağlığıAşı takvimi ve çocuklarda aşılamanın önemi

Aşı takvimi ve çocuklarda aşılamanın önemi

-

Aşı takvimi ülkelerin sağlık otoriteleri tarafından belirlenerek uygulanır. Aşı, hastalıkların önlenmesi, toplum sağlığı açısından en önemli ve etkili yöntemdir. Bir hastalığı önlemek, hastalık oluştuktan sonra onu tedavi etmekten daha akılcı bir yaklaşımdır. Aşılar, bulaşıcı hastalıkları önlerler ve hayat kurtarırlar.

Aşılar genellikle hastalıklara sebep olan mikropları veya bunların parçalarını içerirler. Aşılardaki mikroplar ölü veya zayıflatılmış olurlar. Aşı yapıldığı zaman hastalık belirtileri ortaya çıkmaz ama bağışıklık sistemi uyarılarak hastalığa karşı koruyucu maddeler (antikor) oluşmasını sağlar. İleride hastalıkla tekrar karşılaşıldığında vücut bu üretilmiş antikorlar sayesinde savunmasını tekrar harekete geçirir. Sonuç olarak, aşılanma ile çocuklar hastalıklar oluşmadan önce bağışıklık kazanırlar.

Yeni doğan bebeğin annesinden aldığı antikorlar sayesinde pek çok hastalığa karşı bağışıklığı vardır. Ancak, bu bağışıklık bir ay ile bir yıl arasında giderek kaybolur. Ayrıca aşıyla önlenebilen bazı hastalıklara karşı anneden geçen bir bağışıklık bulunmamaktadır

Çocukları bağışık hale getirmek, hastalık mikroplarının çevrede dolaşmasını ve bulaşma riskini azaltır. Böylece sadece aşılanan çocukları değil tüm toplumu, özellikle de bağışıklık oluşmamış kişileri de korur. Bağışıklık oluşmamış kişiler, henüz yaşı aşılanacak kadar büyümemiş bebekler veya tıbbi nedenlerden dolayı aşılanamayan ve bağışıklık yetmezliği olan kişiler olabilir. Bağışıklama ayrıca hastalıkların yayılmasını ve salgın oluşumunu yavaşlatır, hatta durdurur.

Günümüz modern teknolojisi ile üretilen aşılarda yan etki olasılığı yok denecek kadar azaltılmıştır. Aşı uygulandıktan sonra çok nadir olarak vücutta ve aşı yerinde bir takım yan etkiler oluşabilir.

Aşı olunmasına engel oluşturmayan durumlar

*Hafif ateşle seyreden üst solunum yolu enfeksiyonu veya ishal

*Antibiyotik tedavisi

*Kronik kalp, akciğer, böbrek veya karaciğer hastalıkları

*Beyin felci gibi kalıcı nörolojik durumlar

*Prematürelik

*Malnütrisyon

*Alerji veya astım (aşının belirli bir bileşenine karşı bilinen bir alerji dışında)

Aşı takvimi

Aşı takvimi doğduktan Hemen Sonra Hepatit B Aşısı ile başlar

1. ay Hepatit B Aşısı

2. ay DaBT-IPV-HIB Aşısı+BCG+Rotavirus Aşısı

3. ay Konjuge Pnömokok Aşısı

4. ay DaBT – IPV – HIB Aşısı+Rotavirus Aşısı

5. ay Konjuge Pnömokok Aşısı

6. ay DaBT – IPV – HIB Aşısı+ Hepatit B Aşısı+(Rotavirus aşısı)+oral polio

7. ay Konjuge Pnömokok aşısı

10. ay Konjuge Meningokok Aşısı

12. ay Kızamık- kızamıkçık- kabakulak (MMR) Aşısı+Suçiçeği Aşısı

13. ay Konjuge Pnömokok Aşısı+Konjuge Meningokok Aşısı

18. ay DaBT – İPV – HİB Aşısı+Hepatit A Aşısı+oral polio

24. ay Hepatit A Aşısı

4-6 yaş DaBT – IPV + MMR+ Suçiçeği Aşısı

İlkokul 8.sınıf Td sonra ömür boyu 10 yılda bir tetanoz

Kızlar için 10 yaştan sonra HPV

DaBT-İPV-Hib: Difteri, aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio, Hemofilus influenza tip b Aşısı
DaBT-İPV: Difteri, aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio

Td: Erişkin Tipi Difteri-Tetanoz Aşısı

HPV: Human papillomavirus aşısı

Meningokok Aşısı

Rutin aşı tavimi menejit aşısını henüz kapsamamaktadır. Meningokoklar bakteriyel menenjit etkenlerindendir. Menenjit beyin ve omuriliği çevreleyen zarların enfeksiyonudur. Diğer bakterilerden farklı olarak epidemiye yani salgınlara yol açabilirler. Akut bakteriyel menenjitlerde en sık görülen üç ajandan H.influenza Tip b ve pnömokok, rutin aşılama sonrası özellikle gelişmiş ülkelerde artık görülmemeye başlanmış, meningokok ise en sık rastlanan etyolojik ajan haline gelmiştir. Meningokokal hastalık en sık 5 yaşından küçük çocuklarda görülmekte olup 2. pik adolesan (ergenlik) dönemde olmaktadır. Hastaların %10-14’ü etkili antibiyotik tedavisine rağmen kaybedilir veya komplikasyon gelişir. Meningokok hastalığının en belirgin klinik bulguları ateş, döküntü ve menenjittir. Menenjit bu mikrobun yapabileceği en basit hastalıktır, özellikle tüm vücutta ağır kanamalar, döküntü ve bir çok organın yetmezliği ile seyreden meningokoksemi denen şok  tablosu hızla ilerler ve çok daha ölümcüldür.

Meningokoklar insanların %10’unda üst solunum yolunda bulunurlar ve insandan insana damlacık yoluyla bulaşırlar. Ülkemiz gibi ılıman iklim kuşağındaki ülkelerde meningokok infeksiyonları daha çok kış aylarında görülmektedir. Bazı insanlar ağır meningokok hastalığı için risk taşırlar. Bunlar yatılı lise ve üniversite öğrencileri, erkek cinsiyet, sigara içme, dalak yokluğu ve kompleman sistemi eksiklikleridir (bağışıklık sistemimizin bir komponenti)

Menengokok aşısı 9 aydan büyük bebeklere önerilmektedir.

Uzm. Dr. Esra Kutlu
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları