Bağışıklık sistemi, bir canlıyı hastalıklara karşı koruyan, zararlı maddeleri ayırd ederek bu maddeleri ortadan kaldıran süreçlerin bütünüdür. Bu sistem enfeksiyonların yanı sıra vücutta belli aralıklarla ortaya çıkan anormal hücre ve molekülleri belirleyerek kansere karşı da korur. Doğal bağışıklık güçlendirici besinlerin yanı sıra egzersiz yapmak, hareketli bir yaşam sürmek de bağışıklık sistemini güçlendirmemize destek olur. Çocuklarda bağışıklık sistemini güçlendiren besinler aynı şekilde yetişkinler için de geçerlidir. Fakat çocuklar gelişme çağında olduğundan onların daha dengeli beslenmesi gerekir.
Bağışıklık sisteminin temelleri doğumla birlikte, bebeklik döneminde anne sütü kullanımı ile başlar. Anne sütünün içinde bağışıklık sistemini destekleyen birçok madde bulunur. Daha sonraki yıllarda sağlıklı beslenme kuralları ve egzersiz ile bağışıklık sisteminin güçlenmesi sağlanmalıdır.
Sağlıklı beslenme süt ve süt ürünleri, sebze ve meyveler, ekmek ve tahıllar, et, tavuk, balık, yumurta ve kuru baklagiller olarak sıralanabilecek tüm besin gruplarını barındıran düzenli ve dengeli bir programla olur. Bunun yanı sıra vücudumuzun olmazsa olmazı su tüketimi ve egzersiz düzenli bir şekilde olmalıdır.
Bağışıklık sistemini güçlendiren besinler ve vitaminler
Biz, yiyeceklerle temel besin öğeleri dışında hücre metabolizması üzerinde etkileri olan vitamin ve mineraller alırız. Bu maddeler bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasında yardımcı olur. Bunlardan bazıları bu sistem üzerinde daha da etkilidir. Örnek olarak bu maddeler; A vitamini, E vitamini, B1 vitamini, B2 vitamini, B6 vitamini, Folik asit, B12 vitamini, C vitamini, demir, çinko olarak sıralanabilir.
A vitamini eksikliği özellikle çocuklarda sık görülen enfeksiyonların ve vücut direncinin düşük olmasına neden olur. A vitamini kaynakları; Balık yağı, süt, tereyağı, yumurta, portakal, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kayısı ve şeftali olarak sıralanabilir.
E vitamini hücre zarının koruyucusudur. Bağışıklık sistemini destekler. E vitamini bitkisel yağlar, tahıl taneleri, yağlı tohumlar, koyu yeşil sebzelerde bulunur.
B1 vitamin eksikliği yorgunluk, isteksizlik ve iştah azalmasına neden olur. Kaynaklar, et, süt, karaciğer, kuru baklagiller, tahıllar, ceviz, fındık ve yumurta olarak sırlanabilir.
B2 vitamini bütün besin öğelerinin metabolizmasında rol oynar. Büyümenin hızlı olduğu çocukluk döneminde ihtiyacı artar. Kaynakları karaciğer, et, süt ve süt ürünleri, yumurta, peynir, balık, yeşil yapraklı sebzeler ve tahıllardır.
B6 vitamini diğer bir adıyla pridoksin bağışıklık sistemi için çok önemlidir. Kaynakları et, karaciğer, tahıllar ve kuru baklagillerdir.
B12 vitamini kemik iliğinde kan hücre yapımında rol alır, bağışıklık için çok önemli bir vitamindir. Sadece hayvansal kaynaklı besinlerde bulunur.
C vitamini suda çözünen bağışıklık özellikle zehirlenme ve ateşli hastalıklar için bağışıklığı koruyan bir vitamindir. Limon, turunçgiller, kivi, lahana, patates, yeşil yapraklı sebzeler, kırmızı besinlerde C vitamini bulunur.
Dengeli beslenme nasıl olmalı?
Öncelikle bütün besin gruplarını içeren dengeli ve yeterli beslenmenin gereği tüm sebze ve meyveler dengeli bir beslenmede olmalıdır. Mutlaka et, süt ve ürünleri, yumurta ve kuru baklagiller listeye eklenmelidir. Bunun yanı sıra ceviz, fındık, badem gibi yağlı tohumlar ve tam tahıllar beslenme listemizde bulunmalıdır. Kş aylarının en güzel yanı balık mevsimi olmasıdır. Yapılan araştırmalarla balık yağlarının, bağışıklık sisteminde olumlu etkilerinin bulunduğu ve hastalıklara karşı vücudun direnç kazanmasına yardımcı olduğu ortaya konmuştur. Yüksek düzeyde balık etinin tüketilmesi ile hücre duvarının sağlamlaştığı görülmüştür.
Bağışıklık sistemini güçlendiren besinler yeteri kadar yenildiğinde sağlıklı ve dengeli beslenme gerçekleşmiş olur. Bu da vücudumuzun hastalıklara karşı kalkanı olan bağışıklık sistemini güçlendirmek için önemli bir adımdır. Unutulmamalıdır ki sağlıklı beslenme alışkanlığı temelleri çocuklukta atılan ve yetişkin dönemde devam eden bir alışkanlıktır. Ayrıca iyi ve yeterli bir uyku bağışıklık sistemini güçlendirir ve gereksiz yere açlık hissetmenin de önüne geçer.
Uyku ve beslenme konulu “Yeterince uyuyun ki durduk yere açlık hissetmeyin” başlıklı yazımı buradan okuyabilirsiniz.
