Bugün 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü. Bugüne konu olan “Çocuk Hakları Sözleşmesi” tarihte en geniş kabul gören insan hakları belgesidir. Türkiye, Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni 1995’te uygulamaya almıştır. Bu sözleşmeden yapılabilecek en önemli çıkarım ise, yetişkinlerin ve devletlerin çocuklara karşı görev ve sorumlulukları olduğudur. O nedenle bugün, balonlarla kutlanması gereken bir gün olmaktan ziyade tüm yetişkinler olarak çocukların haklarını ve onlara karşı sorumluluklarımızı hatırlamamız gereken bir gündür.
Çocuk hakları günü düşündürüyor!
Dünyadaki çocukların pek çoğu ne yazık ki doğuştan sahip olmaları gereken haklara dahi sahip olamıyorlar. Ben bu haklardan sadece bazılarına değineceğim.
Yaşama ve gelişme hakkı,
Sağlık hizmetlerine erişim hakkı,
Eğitime erişim hakkı,
Sosyal güvenlik hizmetlerine erişim hakkı,
İnsana yakışır bir yaşam standardına erişim hakkı,
Eğlence, dinlenme ve kültürel etkinlikler için zamana sahip olma hakkı,
İstismar ve ihmalden korunma hakkı,
Uyuşturucu bağımlılığından korunma hakkı,
Cinsel sömürüden korunma hakkı,
Ekonomik sömürüden korunma hakkı,
Çocuklar bu haklara ne kadar sahip?
Dünyada ve ülkemizde hâlâ çocuklar öldürülüyor, savaşlarda ailelerini, evlerini, okullarını kaybediyorlar. Hâlâ çocuklar istismara uğruyor. Temel hakları olan eğitim, beslenme, sağlıklı yaşama haklarını eşit olarak kullanamıyorlar. Çocuk yaşta evlendiriliyorlar. Milyonlarca çocuk işçi uygun olmayan şartlarda çalıştırılıyor. Savaşlar nedeniyle mülteci konumuna düşen çocuklar var, ailesini kaybedenler var.
Bunların haricinde biraz daha hâli vakti yerinde olup, gündemi farklı olan ebeveynlere de hatırlatma yapalım. Meselâ, çocuklarınızın anne karnındaki hâlinden itibaren her dakikasını çekip yayınladığınız sosyal medya hesaplarınız ile onların “mahremiyet” hakkını çiğnediğinizi biliyor musunuz? Yahut onları sınavdan sınava koşturduğunuzda, açık havada yaşıtlarıyla zaman geçirmesini temin edemediğinizde, eğlenme ve dinlenme haklarını kısıtladığınızın farkında mısınız? Tabii bu örneklerde sözüm durumu abartanlara.
Tüm sözleşmeyi bir yazıda değerlendirmek pek mümkün değil. Ama siz merak ederseniz arama motorlarına “Çocuk Hakları Sözleşmesi” yazarak sözleşme metnine ulaşabilir ve tüm maddeleri okuyabilirsiniz.
Sonuç itibarıyla, bugünün çocuk hakları için ne yapmamız gerektiğini düşünme günü, yapamadıklarımız için ise harekete geçme günü. Çünkü bugün “Dünya Çocuk Hakları Günü”.
