Menenjit hastalığı, beyin ve omuriliği örten ince zarları etkileyen bir enfeksiyondur. Yetişkinler ve çocuklar bu hastalığa yakalanabilirler. Menenjit hastalığında en yüksek risk grubu 6-12 ay arasındaki bebeklerdir. Kalıcı hasar bırakma ihtimali yüksek olan menenjitin bulaşma yolu havadan damlacık (hapşurma, öksürme vb) alımıyladır. Bakteriyel, viral ve fungal olmak üzere menenjitin çeşitli türleri mevcuttur. Menenjit tedavisi hastalığın çeşidine göre farklılık gösterir. Menenjit aşısı korunmada en etkili yöntemdir. Menenjit belirtileri ve menenjit tedavisi ise şöyledir.
Menenjit
Menenjit neredeyse her zaman kulak, sinüs veya boğaz gibi beynin yakınında vücudun başka bir yerinde başlayan bakteriyel veya viral enfeksiyonlardan kaynaklanır.
Bakteriyel menenjit, çok tehlikeli bir hastalıktır, hayati tehlike oluşturabilir ve birbirleriyle yakın temasta olan insanlar arasında kolayca yayılabilir.
Viral menenjit, daha az şiddetlidir. Çoğu insan tedavi olmadan tamamen iyileşir.
Mantar menenjit ise hastalığın en seyrek formudur. Genellikle zayıflamış bağışıklık sistemine sahip insanlarda olur. Meselâ AIDS gibi bir bağışıklık sistemi yıkımına yol açan hastalık gibi.
Menenjitin daha az yaygın nedenleri ise şöyledir;
- Mantar enfeksiyonu
- Tüberküloz
- Otoimmün bozukluklar
- Kanser ilaçları
Bakteriyel menenjit
Çok ciddi bir hastalıktır. Sizin veya çocuğunuzun hemen tıbbi yardım alması gerekir. Hayatı tehdit eden veya beyin hasarına neden olabilen bir menenjit formudur.
Bakteriyel menenjit, birkaç farklı bakteri neden ile oluşur. En yaygın olanları:
Streptococcus pneumoniae(pnömokok)
Neisseria meningitidis (meningococcus)
Listeria monocytogenes (yaşlı insanlarda, hamile kadınlarda veya bağışıklık sistemi sorunları olanlarda)
Korunma yolları
Menenjit etkenlerinden hemofilus influenza, meningokok ve pnömokok adlı bakterilerden aşıyla korunulabilir. Türkiye’de menenjit vakalarının yüzde 60’ından meningokoklar sorumlu olurken, daha düşük oranlarda sorumlu olan pnömokok ve hemofilus influenzaya karşı aşılama devlet tarafından uygulanıyor. Meningokok aşısı ise ailelerin ve çocuk hekimlerinin yönlendirmesi ile yapılıyor. Türkiye’de meningokokların W, B ve A tipleri enfeksiyon oluşturabiliyor. A, C, Y, W-135 tiplerinden 4’lü konjuge meningokok aşısı ile korunmak mümkün.
Karma aşıları yapılmış çocuklar mikrobik nedenli menenjite karşı korunmaktadır. Ancak karma aşılar, menenjitin bir türü olan Meningokok Menenjite karşı koruma sağlayamamaktadır. Meningokok, 5 yaşın altı ile 15 ile 20 yaşlar arasındaki bireylerde daha sık görülmektedir.
Aşı nadir görülen ancak ağır seyreden bir hastalıktan koruma sağladığından doktora danışarak karar verilmelidir. Özellikle latekse karşı bilinen alerjisi olanlara, daha önce “Guillain-Barre Sendromu” denilen sinirsel bir hastalığı geçirenlere ve ciddi ateşli hastalık geçirmekte olanlara bu aşı yapılmamalıdır.
Menenjit hastalığı belirtileri
Hastanın yaşına göre değişkenlik gösterebilir. Ateş, şiddetli baş ağrısı, halsizlik, iştahsızlık, ensede ağrı veya ense sertliği, bilinç bulanıklığı, uyku hâli, kusma, parlak ışığa bakamama, ciltte solmayan lekeler, havale geçirme; menenjitin belirtileri arasında yer alır. Menenjit, birkaç gün süren bir üst solunum yolu enfeksiyonu, kulak iltihabı veya bağırsak enfeksiyonu ile de başlayabilir. Devamında çocuğun tablosu ağırlaşır ve diğer belirtiler de ortaya çıkmaya başlar. Yüksek veya düşük vücut ısısı, huzursuzluk, kucağa alınınca geçmeyen ısrarlı ağlamalar, kusma, uyku hali, beslenmede isteksizlik, bebeklerde bıngıldağın normalden gergin ve şiş olması menenjit belirtileri arasında yer alır.
Menenjit tedavisi nasıldır?
Menenjit hastalığı tanısını kesinleştirmek için beyin omurilik sıvısı örneği alınabilir. Bu şekilde menenjit tanısı koyulan vakalarda bakteriyel etken söz konusuysa, hemen antibiyotik tedavisine başlanmalı, çocuk hastanede yatırılmalı, intravenöz antibiyoterapi başlanarak izlemelidir. Yakın takip edilmelidir. Viral bir menenjit teşhisi konulursa, antibiyotiklerin tedavide yeri yoktur. Ağrı kesici, ateş düşürücü, sıvı tedavisi gibi rahatlatıcı yöntemlerle kişi takip edilmelidir.
