Menopoz kadınların zamanla yumurta sayısının azalması ve bununla birlikte adet kanamasının durması sürecidir.Türkiye’de kadınların ortalama menopoza girme yaşı 45 ila 48 yaşları arasında gerçekleşiyor. Menopozu etkileyen çeşitli nedenlerin bu dönem bazen 40 yaşından önce de görülebiliyor. Bu duruma da ‘erken menopoz’ deniliyor. Yine ülkemizdeki duruma bakarsak her 100 kadından 3’ünün erken menopoza girdiğini söyleyebiliriz.
Menopoza girme yaşını belirleyen en önemli faktör ise kadının annesinin veya teyze gibi yakın aile bireyinin menopoza girme yaşıdır. Ailede görülebilen hipotiroidi veya kanser gibi çeşitli hastalıklar ile çevre kirliliği de menopoza yol açan diğer önemli sebeplerdir. Çevresel koşulları değiştiremesek de yaşam şartlarımız içerisinde fark etmeden yaptığımız bazı hataları düzeltmek mümkün. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Derya Uyan, erken menopoza zemin oluşturan 4 hatalı alışkanlığa değindi.
Menopoza girmeye sebep olabilen 4 hata
Sigara içmek:
Sigara içmek yumurtalıklar üzerinde toksik etki yapmaktadır. Sigara içen ve içmeyen kadınlar üzerinde yapılan çalışmalarda sigara kullanan kadınların diğerlerine nazaran yaklaşık 2 yıl daha erken menopoza girdiği gösterilmiştir.
Kötü beslenmek:
Vücuttaki yağ oranı belli bir seviyenin altına inerse adet düzeni bozuluyor. Zayıf olmak ve hızlı kilo vermek adetin kesilmesine neden oluyor. Yağlanma miktarı belli bir noktaya gelince yeniden adet kanaması başlayabiliyor. Yağ kitle indeksi yüzde 12’nin altına inince hipotalamik amenore, yani adet görmeme meydana geliyor. Bu kadınların 3’te 1’i de erken menopoza giriyor.
Stres
Stres tek başına erken menopoz nedeni olmayabilir ancak diğer etkenlerle bir araya geldiğinde menopozu tetikleyebiliyor.
Hareketsizlik
Hareketsiz yaşam ve sağlıksız beslenme sonucu ortaya çıkan obezite kız çocukların erken ergenliğe girmesi ve dolayısıyla menopoza da erken girmelerine neden olabiliyor. Ayrıca yetişkin yaşlarda da kilo sorunu hormonal bozukluklara neden olarak menopoza zemin oluşturabiliyor.
Diğer bazı nedenler ise şöyle;
- Genetik yatkınlık (Aile öyküsü)
- Ameliyatla yumurtalıkların bir kısmı ya da tamamının alınması
- Kanser tedavisi
- Kromozom bozuklukları
- Otoimmun hastalıklar
Erken menopoza karşı neler yapılabilir?
- Haftada ortalama 3 gün spor yapın.
- Daima ideal kiloda kalmaya çalışın. Çok zayıf ya da kilolu olmayın.
- Sigara kullanmayın.
- Kalsiyumdan zengin beslenin. Günde 200 ml süt, yoğurt yiyin.
- Antioksidan dediğimiz özellikle sebze ve meyvelerde bolca bulunan faydalı içeriklerle beslenin. Mor ve kırmızı renkli meyve ve sebzelerden yeteri kadar yemeye özen gösterin.
- Yeteri kadar güneş alarak vücudunuzun D vitamini üretmesine yardımcı olun.
- Zararlı kimyasal maddelerden uzak durmaya çalışın.
