Salmonella özellikle yumurta, süt, süt ürünleri, et ile insanlara bulaşabilen insan ve hayvanların sindirim sistemde bulunabilen bir bakteridir. Bağışıklığı düşük kişilerde ve henüz bağışıklık sistemi tam gelişmemiş bebeklerde çok ciddi sonuçlara neden olabilir. Yaklaşık 2300 çeşidi vardır. Salmonella enteritidis ve salmonella typhimurium gıdalarda yüksek oranda bulunduklarında zehirlenmeye yol açabilir ve hastalığa sebep olabilirler.
Amerika Birleşik Devletlerinde her yıl yaklaşık 1.200.000 salmonella vakası görülür. Bunların yaklaşık 23.000’i hastaneye yatış, yaklaşık 450’si ölüm ile sonuçlanmaktadır. Ülkemizde bu konuda kapsamlı bir çalışma verisi yoktur. Özellikle de doğal yaşam trendinin yükselmesi ile evlere kontrolsüz olarak alınabilen, doğal, naturel adı altında satılan ürünlere dikkat edilmelidir. Salmonella belirtileri 6 ile 72 saat arasında görülmeye başlayabilir.
Salmonella belirtileri nelerdir?
İshal ilk ve en önemli bulgusudur. İshale eşlik eden baş ağrısı, karın ağrısı, kusma, bulantı ve yüksek ateş de görülebilir. Hastalık dinlenme ve su kaybının önlenmesi ile genellikle kendiliğinden 4 ile 7 gün arasında iyileşebilir. Ancak bağırsak hareketlerinin tekrar normale dönmesi daha uzun sürebilir. Bu süre hastaya göre değişmek ile birlikte birkaç haftadan birkaç aya kadar uzayabilir. Özellikle şiddetli vakalarda ishal, hastaneye yatmayı gerektirebilir. Enfeksiyonun ağır seyretmesi ciddi tedavi gerektirir. Ölüme varan sonuçlar doğurabilir. Nadiren de aktif kalması sonucu aylar hatta yıllar süren eklem ağrılarına sebep olabilir.
Salmonella enfeksiyonundan nasıl korunulur?
Salmonella bakterisi gıdanın pişirilmesi sonucu ölür ve etkisiz hale gelir. Enfeksiyondan korunmada ilk şart temizlik ve gıdaları iyi pişirmedir. Korunmak için dikkat edilmesi gereken kurallar şöyledir;
1- Hayvansal ürünler market, toptancı, ev gibi ortamlarda doğru sıcaklıklarda saklanmalı.
2- Çapraz bulaşma olmaması için diğer gıdalar ile yan yan konmamalı. Pişmiş yemeğin yanına çiğ et konmamalı.
3- Hayvansal gıdaların kesildiği bıçak, kesme tahtası, kullanılan el bezi, lavabo, bulaşık süngeri gibi eşyalar çok iyi yıkanmalı.
4- Mümkün olduğunca pastörize süt, yumurta ürünleri kullanılmalı.
5- Yumurtalar, etler iyi pişirilmeli. Çiğ yenmemeli.
6- Yumurta, et, süt ürünleri ile yapılan yemekler oda ısısında 2 saatten fazla bekletilmemeli, derhal soğutulmalı.
7- Her zaman yemek yapmadan önce ve hayvansal gıdalara dokunduktan sonra eller yıkanmalı. Sebze ve meyveler de temiz su ile yıkanmalı.
8- Kırık, kirli yumurtalar alınmamalı. Yumurta sarısı ve beyazı katılaşıncaya kadar pişirilmeli.
9- Açıkta satılan, taze peynir, süt ve süt ürünleri alırken çok dikkatli olunmalı. Mümkün ise alınmamalı.
10- Donuk ürünler buzdolabınızın derin dondurucu bölümünde –18 derecede saklanmalı. Dondurulmuş et ürünleri çözüldükten sonra tekrar dondurulmamalı.
11- Donmuş et ürünleri buzdolabının alt rafına alınarak, soğuk suda ya da mikrodalga fırında çözdürülmeli. Oda sıcaklığında çözdürme yapılmamalı. Çözülmüş et hemen kullanılmalı.
