Hipotermi genellikle soğuğa uzun süre maruz kalmanın neden olduğu, vücut sıcaklığındaki tehlikeli düşüştür. Vücut ısısının düşmesi (hipotermi) ve donma acil yardım gerektirir. Hipotermiye genellikle soğuk havaya maruz kalma veya soğuk suya dalmak neden olur.
Normal vücut ısısı kaslar tarafından oluşturulur ve beyinde Hipotalamus denilen bir bölge tarafından kontrol edilir. Normal vücut ısısı 37 C civarındadır. Isı 37 C altına düştüğünde hipotermi başlar. Gerçek hipotermide ise vücut ısısı 35 C altındadır.
Hipoterminin en sık görülen nedeni çevresel etkenlerle soğuğa maruz kalma durumudur. Özellikle soğuk su ile temas ve suya batma en ciddi hipotermi nedenidir. Çünkü suda ısı iletimi yani ısı kaybı havaya göre yaklaşık 30 kat fazladır.
Diğer hipotermi nedenleri
Kafa travması, inme gibi beyin hastalıkları; tiroit bezinin az çalışması, kan şekerinin düşük olması, böbrek üstü bezinin az çalışması, şeker koması gibi hormonal hastalıklar ile tüm vücuda mikrop yayılması ile seyreden ciddi iltihabi hastalıklar ve ilaç zehirlenmeleri hipotermiye sebep olabilir.
Hipotermi belirtileri nelerdir?
Sıcaklık düşmeye başladığında fark edeceğiniz ilk şey titreme olacaktır çünkü bu, vücudunuzun soğuğa karşı otomatik savunmasıdır.
- Titreme
- Konuşamama
- Yavaş nefes alma
- Zayıf nabız
- Koordinasyon eksikliği
- Uyuşukluk
- Bilinç kaybı
- Soğuk cilt
Hipotermi safhaları nelerdir?
- Vücut ısısı 37-35 C arasındaysa erken hipotermidir. Titreme kol ve bacaklarda soğukluk, el ve ayaklarda morarma ve çarpıntı görülür.
- Vücut ısısı 35-32,2 C arasındaysa bilinç bulanıklığı, çevrenin farkına varamama, soluk alışverişinin hızlanması görülür.
- Vücut ısısı 32,2-28 C arasındaysa. Bilinç iyice bulanır ve uyku haline geçilir. Kalp ritm bozuklukları başlar.
- Vücut ısısı 28 C altındaysa ağır hipotermi olarak adlandırılır. Birey koma halindedir. Kalp ve solunum durması meydana gelebilir.
- Donma : Vücut ısısının 27 C altında olması durumudur. Ağır hipotermi başlığı altında da değerlendirilebilir. Dokular donup sertleşerek beyaz, sarı-beyaz veya mavi beyaz renge döner.
Donma acil yardım gerektirir!
Donma, kışın evsiz kişilerde veya evlerinde yeterince ısınamayanlarda da görülebilir. Yaşlı ve hastalarda daha sık görülür. Islanmak hipotermiyi hızlandırır. Normal termometreler 32-33 C ye kadar sağlıklı ölçebilir. Bu nedenle gerçek ısı özel termometrelerle anlaşılabilir. Yinede belirtiler ve normal termometre ile ısı ölçümü fikir verebilir.
Donma durumunda ilk yardım
Kuru ve sıcak bir yere alın
Islak giysiler değiştirilip kuru olanlar giydirilmelidir. 20 C civarındaki oda veya ortam ısısı ilk müdahale için idealdir.
Ani ısıtmadan kaçının
Solunum ve dolaşımı durmuş olanlara mutlaka ilk yardım yapılmalıdır ve uzun sürdürülmelidir. Bazı hastalar geç de olsa yaşama döndürülebilirler. Hasta battaniyelerle ısıtılabilir.
Hemen hastaneye götürün
Dış ortamda ısıtmak için fazla zaman kaybedilmemelidir. 112 Acil yardım çağırılmalı ya da en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir.
Çocuklar soğuktan nasıl korunmalı?
Çocukları soğuktan ve hipotermiden korumak için;
- Bebekleri ve küçük çocukları bir yetişkinin giyeceğinden bir kat fazla giydirin.
- Çocuklar dışarıda oynarken titremeye başlarlarsa içeri alın, ısınmasını sağlayın.
- Bebeklerin soğuk bir odada uyumasına izin vermeyin.
- Soğuk havalarda yaşlı ve çocuklar uzun süre dışarıda ve yalnız kalmalı, uygun kıyafetler giydirilmelidir.
- Arabayla soğuk havada yola çıkılmışsa gerekli tedbirler alınmalıdır.
