Yenidoğan bebeklerde besin alerjisi

Besin alerjileri, daha doğru bir deyimle besin protein alerjileri son yıllarda oldukça yaygın görülmektedir. Bu çocuklarda reflü benzeri kusmalar, yeme bozuklukları, beslenmeyi reddetme, karın ağrısı, kanlı-mukuslu kaka yapma, ishal gibi bulgular görülür. Süt ve yumurta proteini, özellikle besin alerjisi yapan gıdaların başında gelir.

Bebeklerde, kolite bağlı rektal kanamanın en sık nedeni besin alerjisidir. Bebeklerde besin alerjisi genellikle süt-süt ürünleri ve diğer protein açısından yoğun gıdalar sebebi ile “besin proteini ilişkili proktokolit” şeklinde ortaya çıkar.

Besin alerjisi olan bebekte, inek sütü, soya bazlı mama ya da anne sütü alırken, genellikle doğumdan sonraki 3 ile 6. haftada çizgi ya da nokta şeklinde taze kanlı dışkı görülür. Mukuslu (sümüklü) kaka da sık görülen bir belirtidir. İshal olabilir ama bebekler genelde sağlıklı görünümdedirler. Doğumdan sonraki ilk hafta rektal kanama nadir görülür.

Periferik eozinofili (kanda eozinofil hücrelerinde artış) yoktur ve süte karşı gelişen özgül IgE (spesifik IgE) testleri genelde negatiftir. Dışkıda gizli kan testi sıklıkla pozitiftir.

Tanı, klinik ve endoskopik biyopsi ile konur. Endoskopik incelemede kalın bağırsağın son bölümünde kızarıklık, barsak duvarında yaygın kabarıklıklar ve küçük ülserler (yaralar) görülür. Alına biyopsi örneklerinin mikroskopik incelemesinde yoğun eozinofil hücreleri saptanır.

Diyet tedavide tek yoldur

Besin alerjisinde tedavi anne sütü alan bebeklerde annede diyet, anne sütü almayan bebeklerde alerji (elementer) maması ile yapılır. Alerji genellikle inek sütü başta olmak üzere, besinlerdeki proteinler nedeni ile  ortaya çıktığından,  bu gıdalara karşı diyet tedavide tek yoldur.

Besin alerjisi yapabilen besinler nelerdir?

İnsanlarda birçok gıda ve gıda bileşeni alerjen gibi etki eder. Günlük tüketilen besin maddeleri içinde bebeğin karşılaştığı ilk yabancı protein inek sütüdür. Daha sonra yumurta proteinleri eklenir. Buğday, yer fıstığı, kereviz ve soya benzeri farklı gıdalara duyarlılık gelişebilir. Yer fıstığı alerjisi daha çok Avrupa ülkelerinde görülmektedir. Özellikle inek sütü alerjisi olan ve soya bazlı mama verilen çocuklarda soya proteinine tahammülsüzlük gelişebilir. Anne sütü alan bebeklerde anne sütünden geçen çok az miktardaki yabancı proteinler besin alerjisine yol açabilir.

Besin alerjisi ile ilgili diğer yazılara aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.

İnek sütü ve diğer besin alerjileri

Süt alerjisi belirtileri ve tedavi yaklaşımı nasıldır?

Tıbbi literatür

Yenidoğan ve süt çocukluğu döneminde besin proteini ilişkili proktokolit: Klinik, endoskopik, histopatolojik bulgular ve tedavi: http://www.turkpediatriarsivi.com/sayilar/219/buyuk/89-931.pdf