Kahvaltı günlük yaşamımızda en önemli öğün. Akşam yemeğinden sonra uyku süresi de eklendiğinde yaklaşık 12 saate yakın bir açlık oluşur. Uzun süre aç kaldığımızda kan şekerimiz düşer ve vücudumuz eksik olan şekeri bir an önce yerine koymak ister. Bu nedenle bizler de önümüze çıkan ilk tatlı gıdayı yeriz. Yediğimiz bu şeker (sadece rafine şeker değil, beyaz ekmek, poğaça, unlu mamüller vb. basit karbonhidratlar da şekerdir) kan şekerimizin aniden yükselmesine, sonradan ise tekrar hızla düşmesine ve daha fazla acıkmamıza sebep olur. Bu durum bebekler için böyle değildir çünkü onlar gece anne sütü alırlar.
Bu sebeple sabah kahvaltı yapmak özellikle büyüme çağında olan çocuklar için daha da önemlidir. Okula aç giden bir çocuk gergin olur, sosyal çevresiyle problemler yaşayabilir, şekerli gıdalar yemesi derste uykusunu getirebilir. Oysa yapılan araştırmalar güne dengeli bir kahvaltıyla başlayan çocukların derslere daha kolay adapte olduklarını, böylelikle okul başarılarının arttığını gösteriyor.
Çocuklarda yetişkinlere göre beyin glikoz metabolizması daha yüksek
Yetişkinlere kıyasla 4-10 yaş arasındaki çocuklarda beynin glikoz kullanım oranının yaklaşık iki kat fazla olduğu görülmüştür. Bu yüksek glikoz kullanımı oranı, 10 yaştan itibaren giderek azalır ve 16-18 yaşına kadar yetişkin seviyesine ulaşır. Beyinde ortalama kan akımı ve oksijen kullanımı çocuklarda yetişkinlere nazaran daha yüksektir. Ayrıca çocuklukta ve ergenlikte yetişkinlere kıyasla gece uyku süresi uzun olduğundan çocuklar uzunca bir süre aç kalırlar. Glikojen depolarını tüketebilirler. Bu yüksek metabolik hızı korumak için, glikozdan türetilen enerjinin sürekli yerine koyulmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle kahvaltı yapmak sabah için yeterli enerji sağlamak açısından hayati öneme sahiptir. Bununla birlikte, kahvaltı en sık atlanan öğündür. Gelişmiş ülkelerde çocukların ve ergenlerin yüzde 20-30’unda kahvaltı atlanır.
Kahvaltı etmeyi keyfe dönüştürecek 1 yaş üstü çocuklar için 8 kahvaltı
İlk kahvaltımız bir klasik…
Kahvaltı tabağında olması gerekenler
- 1 yumurta (haşlanmış veya tavada pişirilmiş)
- Beyaz peynir
- 5-6 adet zeytin
- Mevsimine göre domates, salatalık, yeşillik, yeşil biber vb
- Tam buğday ekmeği
- 1 portakal ve 1 mandalina sıkılarak hazırlanmış taze meyve suyu
- 1 tatlı kaşığı bal veya şekersiz ev yapımı reçel, marmelat.
Not: Küçük çocuklarda için bal dikkatli kullanılmalı. Önceden bilinen bir alerji var ise kullanılmamalı. Bal 1 yaş altı çocuklara verilmemeli.
Sebzeli omlet 1 yaş sonrası
Bu omleti yanında bir bardak taze sıkılmış portakal-mandalina karışımı meyve suyu ve bir dilim tam buğday ekmeği, 2-3 ceviz içi ile okul çağı çocuklarına sunabilirsiniz. Eğer omlete siz de eşlik edecekseniz yumurtayı 2 tane ve diğer malzemeleri de biraz arttırarak kullanabilirsiniz. Kahvaltıda kaç kişi olacağınıza bağlı.
Malzemeler
- 1 orta boy patatesin yarısı (yıkanıp, soyulup, doğranmış)
- 2 – 3 dal maydanoz veya ıspanak (yıkanıp doğranmış)
- 1 tatlı kaşığı zeytinyağı
- 2 çorba kaşığı süt
- 1 adet yumurta
- 1 çorba kaşığı rendelenmiş (parçalanmış) beyaz peynir
Hazırlanışı
- Küçük bir tencereye su koyulur. Bir patates soyulur, dilimlenir ve haşlanır.
- Haşlanmış patates sudan alınır. Patates ılıdığında, süt, yumurtalar, maydanoz ve peynir ile birlikte bir kâsede çırpılır.
- Tavaya yağ koyulur. Omlet karışımı tavaya ilave edilir.
- Kapak kapatılarak kısık ateşte 10 dakika kadar pişirilir. Pişirirken yapışmayan bir tava kullanıyorsanız omletin tersini de çevirerek her iki yüzünü de pişirebilirsiniz.
Not: Omleti fırında yaparsanız, içine 1 çorba kaşığı kaymak ilave etmeniz omletin daha yumuşak olmasını sağlayacaktır. Kaymak, geleneksel pişirme yöntemlerinde kullanılan bir üründür.
Havuçlu pancake 1 yaş sonrası
Havuç veya bal kabağı kullanılabilir. Yanında 2-3 ceviz içi, 1 – 2 dilim az tuzlu beyaz peynir ve 1 bardak süt ile servis edilebilir. Pancake üzerine bir tatlı kaşığı bal veya pekmez gezdirilebilir. Havuç, bal veya pekmez oldukça şekerli olduğundan yanında süt içmek şekerin hızla kana geçmesini yavaşlatacaktır. Eğer taze sıkılmış meyve suyu verecekseniz bal ve pekmezi başka bir kahvaltıya ayırabilirsiniz. Meyve suyu da oldukça şekerlidir. Bu tarifi havuçsuz sade de yapabilirsiniz.
Not: Küçük çocuklara ( 1 – 4 yaş cevizi ezerek ve yoğurt vb akışkan bir gıda ile karıştırarak veriniz. Tane kuru yemiş vermeyin tehlikeli olabilir.)
Malzemeler
- 1 su bardağı tam buğday unu (Yarım bardağı beyaz un olabilir. Daha yumuşak olur)
- 1 su bardağı süt
- 2 çorba kaşığı haşlanmış havuç (ezilmiş)
- 2 yumurta
- 1 çay kaşığı tarçın
- 1 paket kabartma tozu
- Pişirmek için zeytinyağı
Hazırlanışı
- Havuç iyice yıkanır, doğranır buharda veya az suda yumuşayıncaya kadar (yaklaşık 15 dakika) haşlanır. Püre haline gelecek biçimde ezilir.
- Un, kabartma tozu, tarçın, yumurta, süt bir kabın içinde karıştırılır.
- Yanmaz bir tavaya (mümkün ise teflon olmasın) bir iki tatlı kaşığı kadar yağ koyulur.
- Bir kepçenin yarısı kadar karışımdan tavaya dökerek her iki yüzü pembeleşinceye kadar orta ateşte pişirilir. Karışım bitinceye kadar aynı şekilde pişirmeye devam edilir.
Muzlu kefir 1 yaş sonrası
Sabah kalktınız baktınız ki uyuyakalmışsınız ve vakit yok. Okul servisi gelmek üzere. Kurtarıcınız muz olabilir. Tabii bu kahvaltıda protein biraz eksik. Eğer vakit var ise hemen yanına 1 haşlanmış yumurta, beyaz peynir, birkaç zeytin ilavesi yapabilirsiniz. Ama hiç vakit yok ise aç gideceğine evden bir muz yiyerek çıkması daha iyidir.
Malzemeler
- 1,5 su bardağı kefir (Probiyotik gıda)veya süt
- 1 küçük muz (Prebiyotik)
- 1 tatlı kaşığı bal
Muzu blenderden geçirin, kefirle ve bal ile birlikte tekrar karıştırın. Eğer mevsim uygun ise içine böğürtlen de katabilirsiniz. Harika bir antioksidandır ve güzel renk verir.
Siyez unlu poğaça 3 yaş sonrası
Malzemeler
- 1 çay bardağı yoğurt
- Yarım çay bardağı zeytinyağı
- 1,5 su bardağı siyez unu
- İçerisi için istediğiniz bir peynir çeşidi (tercihen tuzu alınmış)
- Yarım çay kaşığı karbonat (birkaç damla limon ile)
Üzeri için,
- 1 adet yumurta sarısı
- Susam, çörek otu, ay çekirdeği içi
Hazırlanışı
- Yoğurt ve zeytinyağını kaşıkla homojen kıvama gelene kadar karıştırıyoruz.
- İçerisine un, tuz ve karbonatı da ekleyip yoğurmaya başlıyoruz, yumuşak ve ele yapışmayan bir kıvamda olması önemli.
- Hamurdan iri ceviz büyüklüğünde parçalar koparıp avuç içimizde yuvarlak açıyoruz, içerisine bir parça peynir koyup bir yarısını diğer yarısının üzerine kapatarak kenarlarını parmağımızla bastırarak kapatıyoruz.
- Üzerine yumurta sarısı ve susam/çörek otu serpip 160 derecede fanlı ayarda kızarana kadar pişiriyoruz.
Yumurta veya susam alerjisi olan çocuklar için yapacaksanız üzerine herhangi bir ekleme yapmadan da pişirebilirsiniz.
Muzlu cevizli yulaf ezmesi 1 yaş sonrası
Malzemeler
- 1 çay bardağı yulaf
- 1 su bardağı süt
- 1 adet yerli muz
- 1 adet ceviz içi
- 1 çay kaşığı bal
Hazırlanışı
- Yulaf ve süt yulaf yumuşayana kadar pişirilir.
- Ceviz rondoda ya da havanda iyice ezilir. Ezilmiş muz ile karıştırılır.
- Bal ilave edilir.
- Yumuşamış yulaf ile tüm malzeme karıştırılır.
Not: Daha önce ceviz, bal, süt bir arada yedirmediyseniz ilk önce cevizsiz sadece sütlü, sonra ballı, sonra cevizli olarak deneterek yedirebilirsiniz. Bu gıdalar alerji yapabilir.
Krep tarifi
Eğer süt alerjisi ya da glüten probleminiz varsa, sütsüz krep veya glütensiz krep tariflerimize bakabilirsiniz. Normal krep tarifi süt ve yumurta içerir. Tava büyüklüğüne bağlı olmakla birlikte 4 orta boy krep için malzemeler şöyledir.
Malzemeler
- 1 su bardağı tam buğday ya da normal un
- 1,5 su bardağı süt
- 2 yumurta
- 2 çorba kaşığı sızma zeytinyağı (Pişirmek için)
Hazırlanışı
- Derin bir kaseye yumurta, un, süt konulur.
- Tüm malzeme pürüzsüz bir boza kıvamı alana dek çırpılır.
- Ardından hamur buzdolabında 5 dakika kadar dinlendirilir. Dolaptan alındıktan sonra tekrar çırpılır.
- Tavaya 1 tatlı kaşığından biraz az yağ konulur.
- Kepçe ile alınan boza kıvamındaki hamur tavaya dökülür. tava hafif sallanarak hamur yayılır.
- Orta ateşte yaklaşık 3 dakika içinde bir yüzü pişecektir. Bir spatula yardımıyla arkası çevrilerek diğer yüzü pişirilir. Bir tarafın pişip pişmediğini anlamak için spatulayla hafifçe tavadaki krep kaldırılarak altında kahverengimsi benekler oluşup oluşmadığına bakılabilir. hamur yırtılmadan çevrilecek kadar pişmelidir. Erken çevrilirse yırtılabilir.
Not: İsterseniz hamurun ikinci yüzü pişerken üstüne beyaz peynir ya da kaşar peynir rendesi koyabilirsiniz. Krebi sararak rulo şeklinde tavadan alabilirsiniz. Üzerine hafif bal veya şekersiz marmelat gezdirerek servis edebilirsiniz.
Sebzeli börek 1 yaş sonrası
Gelelim hamur işlerine. Nadir olarak evde börek yapmak sorun olmayabilir ama kilo problemi olan çocuklar için dikkatli olunmalıdır. Kilo problemi olmayanlar için de fazla önerilen bir gıda değildir! Sabah bir dilim sebzeli börek yanında bir bardak süt, birkaç zeytin, biraz peynir, mevsimiyse domates veya yeşillik ile sunulduğunda nefis bir kahvaltı olur. Böreğin evde yapılmış olması, fazla yağ içermemesi ve bu yağın mümkün ise sızma zeytinyağı yahut tereyağı olması önemlidir.
Malzemeler
- 3 adet yufka
- 4 kaşık yoğurt
- 2 yumurta
- 1/2 bardak süt
- 2 çorba kaşığı zeytinyağı
İç Malzeme
- Ispanak 1 demet
- 1 küçük kuru soğan
- 1 kapya biber
- 1 havuç
- 2 çorba kaşığı zeytinyağı
Not: Peynir ve maydanoz karışımı, kavrulmuş kıyma gibi farklı iç malzemeler de kullanabilirsiniz.
Sebzeli İç:
Tavaya 2 çorba kaşığı sızma zeytinyağı koyulur. İnce doğranmış soğan, küçük doğranmış kapya biber, rendelenmiş havuç, ince doğranmış ıspanak ve tuz ilave edilir. 10 dakika kadar pişirilir. Soğumaya bırakılır.
Hazırlanışı
- Yoğurt, süt, zeytinyağı ve yumurta çırpılır.
- Yufkaları dörde bölünür. Her bir çeyrek yufka hazırlanan sos ile ıslatılıp geniş yuvarlak taraflarına iç malzemesini koyularak sarılır.
- Yağlı kâğıt serilmiş tepsiye kendi etraflarında çevirerek yuvarlak porsiyonlar halinde yerleştirilir.
- Bu işlem yufkalar bitinceye kadar tekrarlanır.
- Kalan sos böreklerin üzerine dökülür. Üzerlerine susam veya çörek otu serpilebilir. 180 dereceye önceden ısıtılmış fırında böreklerin üzeri kızarıp pişinceye kadar yaklaşık 30 – 35 dk kadar pişirilir.
Küçük çocuklara sert olmayan sebzeli kımından küçük parçalara bölünerek verilebilir.
Alerjisi olanlar için sütsüz yumurtasız bazı tariflere aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz. Pratik ve kolay kahvaltı tariflerine de göz atmak ister misiniz?
Sütsüz ve yumurtasız pancake 1 yaş ve sonrası
